SebKijk
Regisseur Todd Phillips – bekend van succesvolle komediefilms als The Hangover (2009) en minder succesvolle komediefilms als The Hangover Part III (2013) – levert met zijn film Joker een audiovisueel portret van een onbegrepen en gebroken man. Een van de kenmerkende narratieve aspecten van Phillips’ is dat hij in zijn films buitengewone situaties in zet om voor veel chaos in het leven van de hoofdpersonages te zorgen. In de films uit The Hangover trilogie worden deze buitengewone situaties komisch uitgespeeld, terwijl Phillips in Joker zijn uitgangspunt omdraait naar dat van een tragedie. Desondanks benoemt het titulaire hoofdpersonage dat zijn leven altijd al een komedie is geweest. Met deze zelfbewuste keuze wil Phillips laten zien dat mensen die zwaar onder geestziektes lijden een breekpunt hebben, waarna ze alleen nog maar de humoristische kant van hun leed kunnen in zien. De film vertelt een losstaand verhaal dat gaat over Arthur Fleck. Hij heeft een hele reeks aan psychische problemen. De film laat zien hoe Arthur Fleck steeds dieper in een zwart van onbegrip, pijn en geweld valt. De keuze om van Joker – een van de grootste en bruutste schurken aller tijden – een onbegrepen volwassen man met hevige mentale problematiek te maken, werd bijgestaan door veel controversie. Ondanks dat de film een mooie beoordeling (een 8.3/10) op IMDb heeft, zijn er nog steeds een grote hoeveelheid filmtoeschouwers en filmliefhebbers die bang zijn dat deze film mensen aan zal zetten tot gewelddadigheid. Dit is best begrijpelijk. We leven in een tijd waarbij er zo’n beetje wekelijks – vooral ook in Amerika – steek- of schietpartijen plaatsvinden. Dezelfde groep filmtoeschouwers is ook bang dat de film meer begrip zou opbrengen voor de acties van gewelddadige personen zoals de Joker. Wederom is dit best begrijpelijk. Het komt regelmatig voor dat als een jongvolwassene man een schietpartij begint, de zwaarte van zijn acties verminderen worden, doordat de (nieuws-)media de open kaart van zijn geestesziekte opspeelt. De algehele controversie rondom een film over de Joker is alleen al begrijpelijk vanwege het moordlustige karakter en de gewelddadige geschiedenis van dit hoofdpersonage. Doordat Phillips een film heeft gemaakt waarin filmtoeschouwers de opkomst van een psychotische moordenaar volgen, is de controversie nog verklaarbaarder. Desondanks is het niet eerlijk om als filmtoeschouwer er direct vanuit te gaan dat Joker het filmpubliek tot geweld aan zal zetten. De filmbeelden die het filmpubliek te zien krijgt zullen ongemakkelijk, shockerend en voor sommige zelfs confronterend zijn. Toch worden de acties van het hoofdpersonage op geen enkel moment in de film verheerlijkt of goedgepraat.
Deze blogpost is origineel van Joker (2019) – Filmrecensie en geschreven door Sebastiaan Khouw
